اگر یک زندانی بیماری داشته باشد که حبس باعث تشدید آن بیماری شود یا اجرای مجازات باعث تاخیر در بهبودی آن شود یا در جرایم تعزیری امیدی به بهبودی محکوم نباشد، زندانی یا وکیل او میتوانند درخواست عدم تحمل کیفر کنند.
در این صورت قاضی اجرای احکام، پرونده را به پزشکی قانونی میدهد و این نهاد با معاینه محکوم اگر تشخیص داد که زندانبودن متقاضی باعث تشدید بیماری او میشود، گواهی عدم تحمل کیفر برای او صادر میکند.
بعد از صدور این گواهی، قاضی اجرای احکام میتواند محکوم را آزاد کند. توجه شود که معمولا در بیماریهای صعبالعلاج یا مواقعی که متهم دارای معلولیت بوده یا بسیار سالخورده باشد، گواهی عدم تحمل کیفر برای او صادر میشود.