شاید بتوان گفت مهمترین مرجعی که معلمان میتوانند از طریق آن برای پیگیری حقوق خود اقدام کنند، دیوان عدالت اداری است. این دیوان، مرجع رسیدگی به شکایات و اعتراضات مردم نسبت به تصمیمات و عملکرد دستگاههای اجرایی، و همچنین مرجع ابطال آییننامهها، بخشنامهها و سایر مقرراتی است که برخلاف قوانین مصوب باشند.
به عنوان مثال، اگر معلمی به موجب حکم هیأتهای حل اختلاف آموزشوپرورش یا اداره کار اخراج شود، میتواند از دیوان عدالت اداری درخواست ابطال آن حکم را داشته باشد. همچنین در صورت صدور بخشنامهای که منجر به تضییع حقوق معلمان شود، هر یک از معلمان ذینفع میتوانند با اثبات مغایرت آن بخشنامه با قوانین، خواستار ابطال آن از سوی دیوان شوند.
دیوان عدالت اداری تاکنون آرای متعددی در حمایت از حقوق معلمان صادر کرده است که از طریق وبسایت رسمی این نهاد قابل دسترسی هستند. تشریفات مربوط به طرح دعوی در این مرجع، در قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۹۲ مشخص شده است.
در برخی موارد، بهویژه در مطالبه خسارتهای مالی پس از صدور رأی دیوان، امکان مراجعه به محاکم حقوقی نیز وجود دارد. در این صورت، فرد باید مطابق مقررات آیین دادرسی مدنی، دادخواست خود را در دادگاه حقوقی مطرح کند.
به عنوان نمونه، تا پیش از سال ۱۳۸۸، به دلیل نقص قوانین، وزارت آموزشوپرورش حق بیمه معلمان حقالتدریسی را پرداخت نمیکرد و این مدت جزو سوابق کاری آنان محسوب نمیشد. در این رابطه، معلمان بسیاری با طرح دعوی در دیوان عدالت اداری خواستار الزام آموزشوپرورش به پرداخت حق بیمه خود از زمان اشتغال شدند. اگرچه در ابتدا آرای متناقضی صادر شد، اما در سال ۱۳۹۳، هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با صدور یک رأی وحدت رویه اعلام کرد که وزارت آموزشوپرورش موظف به پرداخت حق بیمه معلمان حقالتدریسی به سازمان تأمین اجتماعی برای دورههای پیش از سال ۱۳۸۸ بوده است. این رأی موجب حل یک مشکل جدی و بهرهمندی شمار زیادی از معلمان از حقوق قانونی خود شد.