بر اساس آییننامه اجرایی سازمان زندانها، درمان زندانیان به عهده این سازمان است. در هر زندان یک بهداری وجود دارد که زندانیان بیمار، ابتدا برای درمان باید در آنجا تحت معاینه و معالجه قرار گیرند. یعنی به محضی اینکه زندانی احساس بیماری کرد باید توسط پزشک بهداری معاینه شود و اگر امکانات بهداری برای درمان او کافی نباشد، زندانی باید به مراکز درمانی خارج از زندان اعزام شود.
اولویت اعزام، تحتالحفظ است یعنی زندانی با همراهی ماموران زندان به بیمارستان اعزام میشود. اگر بیماری او به حدی باشد که نیاز به بستریشدن طولانیمدت باشد، حتما باید به زندانی مرخصی استعلاجی داده شود تا در دوران مرخصی، خود را درمان کند.
در برخی مواقع مشاهده میشود که مسئولان زندان از اعزام زندانی به خارج از زندان یا اعطای مرخصی استعلاجی به او خودداری می کنند، در این مواقع توصیه میشود که هم خود زندانی و هم خانواده یا وکیل او موضوع را کتبا به اطلاع قاضی اجرای احکام یا دادستان یا معاون اجرای احکام دادستانی گزارش کنند.