بنا بر ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی محکومان به مجازات تعزیری تنها در صورت داشتن شرایطی که در قانون به آن «جهات تخفیف» میگویند؛ میتوانند از تخفیف در مجازات بهرهمند شوند.
بر اساس ماده ۳۸ همین قانون، جهات تخفیف عبارتند از: گذشت شاکی خصوصی در صورت وجود، همکاری موثر متهم در کشف شرکای جرم با مقامات قضایی و ضابطان، پشیمانی، حسن سابقه یا ابتلا به بیماری و یا کهولت سن، فقدان سابقه کیفری موثر در جرایم تعزیری درجه هفت و هشت و همچنین جبران خسارت و زیان وارده.
نکته مهم درباره شرایط بهره مندی از تحفیف این است که دادگاه الزام قانونی در اعطا و اعمال تخفیف ندارد و مرجع تشخیص وجود شرایط نیز با دادگاه است. معافیت از مجازات، کاهش میزان مجازات تعزیری، تعلیق مجازات و همچنین تبدیل مجازات حبس یا شلاق به جزای نقدی مشروط به داشتن «جهات تخفیف» است.
